ตอนที่โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชด่านซ้ายรับฝึกอบรมบุคลากรสาธารณสุขจาก สปปล.เมื่อหลายปีก่อน สปปล.ได้รับทุนจากลักซัมเบิก ส่งคนมาศึกษาดูงานเรียนรู้การใช้เครื่องไม้เครื่องมือทางการแพทย์ที่โรงพยาบาลในประเทศไทย ผมเคยสงสัยว่ากลับไปแล้วเขาจะทำอะไรได้บ้าง เพราะเคยไปเที่ยวที่ลาวหลายเมือง หลายครั้ง โรงพยาบาลของเขาต่างกับประเทศไทยอย่างมากในหลายๆ ด้าน เครื่องไม้เครื่องมือต่างๆ ยิ่งไม่ต้องพูดถึง ..จนกระทั่งหลังสิ้นสุดหลักสูตรการอบรมผมมีโอกาสกลับไปที่ลาวอีกครั้ง ครั้งนี้ไม่เหมือนทุกครั้งเพราะโรงพยาบาลได้รับการสร้างใหม่ พร้อมเครื่องไม้เครื่องมือที่ได้รับงบประมาณจากประเทศที่รับทุน.. จึงเป็นเรื่องที่ถึงบางอ้อที่เข้าใจได้ง่ายๆ เขาให้ความสำคัญกับการพัฒนา "คน" หรือเตรียมความพร้อมเรื่่องคนก่อนที่จะเอาเครื่องไม้เครื่องมือลงไป ต่างกับประเทศเราไหม๊ครับที่หลายๆครั้ง เรามักได้รับอุปกรณ์ทางการแพทย์มาโดยไม่รู้ว่าจะใช้มันยังไง ใช้เพื่ออะไร สุดท้ายก็กลายเป็นวัสดุที่วางกองทิ้งไว้อย่างน่าเสียดาย..
ถ้าเราเคยดูภาพยนตร์ฝรั่งที่เป็นแนวสงครามการต่อสู้ การเข้าชิงตัวประกัน ฯลฯ หลายเหตุการณ์ที่เป็นฉากการจะเข้าต่อสู้กัน เรามักจะได้เห็นภาพฝ่ายเสนาธิการ หรือทีมงานมีการประชุมวางแผนเรื่องแผนที่ เส้นทาง การวางกำลังพล การสื่อสาร และซักซ้อมทำความเข้าใจกันก่อนที่จู่โจม ทั้งนี้ทั้งนั้นเพื่อลดความผิดพลาดให้น้อยที่สุด รวมถึงแผนสำรองในกรณีแผนแรกผิดพลาด
หลายโรงพยาบาลหรือหลายจังหวัด ที่ใช้ HOSxP หรือติดตั้ง Data Center ลงทุนไปหลายล้านบาทแต่ไม่ประสบความสำเร็จเลย โปรแกรมยังใช้ได้ไม่กี่โมดูล Data Center ก็มีแต่ข้อมูลขยะที่ถูกส่งมา เพราะุถูกบังคับให้ใช้ ถูกบังคับให้ส่ง โรงพยาบาลหรือสถานีอนามัยที่ยังไม่พร้อม ไม่เข้าใจ ก็ทำด้วยความจำยอมเพราะเป็นนโยบาย.. ในขณะที่คนยังไม่พร้อม การสื่อสาร การช่วยเหลือสนันสนุนก็ไม่ดี แถมแนวทางปฏิบัติเวลานิเทศงานจากทางหน่วยเหนือของฝ่ายงานอื่นๆ ก็ยังทำให้ผู้ปฏิบัติต้องทำงานซ้ำซ้อนทั้งๆที่อุตส่าห์ลงทุนลงแรงทำข้อมูลให้แล้ว เมื่อผู้ปฏิบัติมีปัญหาก็ถูกปล่อยปละละเลยทำให้ไม่ประทับใจกับโปรแกรมพาลไม่อยากใช้ไปเสียนี่ สุึดท้ายก็จบลงด้วยข้อสรุปที่ว่า โปรแกรมไม่ดี..และก็หาโปรแกรมใหม่ พอได้โปรแกรมใหม่ก็กลับไปเริ่มต้นที่จุดเดิมๆ
HOSxP อาจจะไม่ใช่โปรแกรมที่ดีที่สุด แต่ด้วยความเป็นฟรีซอฟท์แวร์และมีความยืดหยุ่นสูงมาก มีการพัฒนาที่ต่อเนื่องและมีทีม มีองค์ความรู้สำหรับช่วยแก้ปัญหาต่างๆ บนพื้นฐานของการช่วยเหลือ แบ่งปัน และเกื้อกูลกัน ทำให้มีการเติบโตของ HOSxP มีผู้สนใจนำมาใช้จำนวนมาก มีทั้งที่ประสบความสำเร็จ..และล้มเหลว
ถ้าเปรียบเป็นการต่อสู้ในสงครามข้อมูลข่าวสาร..
การขึ้นระบบ HOSxP จึงจำเป็นต้องมีการวางแผน มียุทธศาสตร์ที่ต้องเตรียมให้พร้อมก่อนรบจริง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเตรียมอาวุธยุทธปกรณ์ (Hardware,Software) ที่ดีและพร้อมใช้ การสื่อสาร(อินเตอร์เนต,มือถือ,คู่มือ,Teamviwer,teamtalk,เวปบอร์ด) การสนับสนุน (งบประมาณ,ทีม Admin ระดับจังหวัด,ระดับอำเภอ) และเรื่องที่สำคัญที่สุดคือกำลังคน (การฝึกอบรม,ซักซ้อมทำความเข้าใจ,วางเป้าหมายร่วมกัน) รวมถึงการหาข้อมูลข่าวสาร เพื่อให้รู้เขารู้เรา ..ก่อนรบจริง
พรุ่งนี้มาถอดบทเรียนของ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชด่านซ้ายดูครับว่าทำอย่างไร?
